Terugblik & vooruitblik

Goud zette het jaar uitstekend in en klom in de eerste handelsdagen van 2023 naar het hoogste niveau sinds juni. Eigenlijk zit de prijs al sinds november in de lift. Het gele metaal sloot het jaar af met een klein verlies in dollar (-0,3%) maar in vrijwel alle andere belangrijke valuta was het rendement positief. Dit bedroeg 6 procent in euro, 12 procent in Brits pond en zelfs 14 procent in Japanse yen.

2022 was daarmee een heel volatiel jaar waarbij de goudprijs in het voorjaar, kort na de inval van Rusland in Oekraïne, in verschillende valuta een recordniveau bereikte. Het sentiment op de goudmarkt keerde nadat de centrale banken, met de Amerikaanse Federal Reserve voorop, het geweer van schouder veranderden wat de inflatie betreft. Tot dan toe heette die inflatie een tijdelijk fenomeen te zijn. Maar de centraal bankiers sloegen de bal mis want de inflatie bleef hardnekkig hoog en werd nog aangewakkerd door de oorlog.

Om het tempo van de prijsstijgingen onder controle te krijgen, verhoogde de Federal Reserve de rente aan een nooit eerder gezien tempo en dit ging gepaard met een klim van de dollar die naar het hoogste peil in 20 jaar koerste. Deze twee elementen bezorgden goud een sterke tegenwind en de prijs van het gele metaal daalde op het einde van het derde kwartaal naar het laagste niveau in 2,5 jaar.

De driedubbele bodem van eind september, eind oktober en begin november viel nagenoeg samen met de (voorlopige) top van de langetermijnrente en de verwachting dat de inflatie een top heeft bereikt. Dit werd intussen bevestigd door lagere inflatiecijfers uit de Verenigde Staten en Europa waar met name de lagere energieprijzen een belangrijke rol spelen.

De piek van de inflatie ligt duidelijk achter ons en de markt interpreteert de dalende inflatiecijfers als een teken dat de centrale banken de beleidsrente niet langer fors zullen verhogen. Omwille van de samenstelling van het inflatiecijfer (cpi) en de basiseffecten (vergelijkingen jaar op jaar) is de kans op een verdere forse afname van de inflatie in 2023 groot.

De daling van de langetermijnrente ging ook gepaard met een goedkopere dollar. De Amerikaanse munt verloor sinds de top van de dollarindex zo’n 8 procent. Een lagere rente en de ontspanning op de valutamarkten zou gunstig moeten uitdraaien voor goud.

Ook de positionering op de termijnmarkten illustreert dat het sentiment is gekeerd. Zo steeg het aantal uitstaande long contracten naar het hoogste peil sinds juni vorig jaar. Ook op de fysieke markt zet de vraag zich door met volgens de World Gold Council (WGC) een recordverkoop van staven en munten en centrale banken die vorig jaar een versnelling hoger schakelden wat goudaankopen betreft.

Zilver presteerde in 2022 beter dan goud met een klim van in bijna 3 procent in dollar en meer dan 9 procent in euro. De goud/zilver ratio staat nu op 77 of iets boven het dieptepunt van 75,5 eind vorig jaar.

Bronnen: WGC

Goud: uiteenlopende prijsvoorspellingen voor 2023

De evolutie van de dollar en de rente zullen naar alle verwachting ook dit jaar hun stempel drukken op de goudprijs. De geopolitieke situatie kan eveneens een belangrijke rol spelen. Zo werd het hoogtepunt van goud in 2022 bereikt kort na de inval van Rusland in Oekraïne. Dit conflict is nog steeds niet opgelost en het is ook niet de enige potentiële geopolitieke broeihaard. Zo nemen de voorbije maanden ook de spanningen tussen China en Taiwan steeds verder toe.

Het gevolg is dat zoals elk jaar ook voor 2023 de analistenprognoses voor de goudprijs weer sterk uiteen lopen. Deze kunnen grosso modo in drie groepen worden onderverdeeld.

Bij de eerste groep ligt de prognose voor 2023 lager dan de huidige goudprijs. Onder meer  Société Générale (1550 dollar), Fitch (1600 dollar), Trading Economics (1600 dollar), Australia and New Zealand Banking Group (1650 dollar), de Wereldbank (1650 dollar)  en Reuters (1750 dollar) zitten in dit kamp. Bij die groep bestaat de vrees dat de reële rente (nominale rente min inflatie) langer dan verwacht positief zal blijven. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn indien de inflatie heel snel daalt en de centraal bankiers langer wachten met het verlagen van de beleidsrente.

Een positieve reële rente is negatief voor goud wegens de opportuniteitskost. Nog een argument om van de goudberen om in 2023 een negatief rendement te verwachten, is een aanhoudend sterke dollar. Die heeft de voorbije maanden wat terrein verloren maar dit kan weer worden goedgemaakt indien de Federal Reserve langer dan verwacht de rente blijft verhogen en pas in 2024 of nog later tot renteverlagingen overgaat. Dit argument geldt dan net als vorig jaar met name voor het rendement van goud in dollar en minder in andere valuta.

Een tweede groep neemt weinig risico’s en kiest voor een goudprijs die in de buurt van het huidige niveau ligt. Onder meer ABM AMRO en Commerzbank behoren tot deze categorie met een prognose van 1900 dollar. JP Morgan ziet de goudprijs in de loop van 2023 geleidelijk oplopen en het jaar eindigen rond 1860 dollar, een niveau dat eigenlijk nu al bereikt is.

Bij de derde en laatste groep ligt de prognose ver boven het huidige prijsniveau. Onder meer Saxo Bank pakte vorige maand uit met ‘goud naar 3000 dollar in 2023’ als een van zijn tien ‘extravagante voorspellingen’ voor het nieuwe jaar (zie vorige nieuwsbrief).

Maar voor andere banken en instellingen is een veel hogere goudprijs geen extravagante voorspelling maar wel het basis uitgangspunt. Dit is het geval bij Swiss Asia Capital waar Chief Investment Officer (CIO) Kiener een wel erg ruime prijsvork van 2500 tot 4000 dollar vooropstelt. Kiener verwacht een globale recessie in de eerste jaarhelft waarna de centraal bankiers op de rem zullen gaan staan en stoppen met renteverhogingen. Dit zal snel leiden tot hogere goudprijzen in dollar maar ook in andere valuta. De CIO wijst ook op de recordhoge goudaankopen van de centrale banken in 2022.

Bron: diverse vooruitzichten 2023

Auteur: Koen Lauwers
Koen Lauwers is Master in de Handels- en Consulaire Wetenschappen (KU Leuven Campus Brussel) en behaalde een aanvullende Master in de Bedrijfsinformatica (Vrije Universiteit Brussel). Na een carrièrestart als IT-specialist bij Volvo Group (1997) werd de lokroep van de financiële markten te groot en besloot Koen zijn beide opleidingen te combineren en in 1999 als onafhankelijk analist aan de slag te gaan. Aanvankelijk volgde Koen de technologiesector maar na het barsten van de dotcom-zeepbel en een diepgaande studie van de monetaire geschiedenis (Mises Institute) verlegde hij zijn focus naar grondstoffen met een voorliefde voor edelmetalen en gerelateerde aandelen. Net op tijd voor de supercyclus in grondstoffen die de rest van het decennium duurde. Koen bouwde die specialisatie verder uit en doet sindsdien aan onafhankelijke beleggingsresearch voor verschillende marktpartijen (family offices). Daarnaast schrijft hij voor diverse financiële titels in Nederland en België. Dankzij meer dan 20 jaar ervaring beschikt Koen over een groot netwerk in zowel de mijnbouwsector, fysieke goudhandel als asset management.