Dollar en rente nekken uitbraakpoging

Auteur: Koen Lauwers

Amper twee weken geleden leek goud nog op weg om de kaap van 2000 dollar te doorbreken. Nog even herhalen wat ik er toen over schreef:

De 2000 dollar grens is voor goud enkel een rond getal maar geen noemenswaardig technisch obstakel. Het niveau rond 2075 dollar is dat wel want dit was de top van augustus 2020 en maart van dit jaar. Pas wanneer deze dubbele top succesvol wordt gerond, zit er vanuit koerstechnisch standpunt een substantiële prijsstijging in. Maar wanneer de klim weer op dat niveau stil valt en een driedubbele top wordt neergezet, dreigt een terugval. Het is hoe dan ook een bijzonder interessante set-up waarbij goud op relatief korte termijn kleur zal moeten bekennen.

We weten intussen hoe dat ‘kleur bekennen’ is afgelopen. De 2000 dollar grens werd niet doorbroken en tot een nieuwe top kwam het niet want de dure dollar en de oplopende rente gooiden roet in het eten.

De Amerikaanse munt zette de voorbije weken een ijzersterke prestatie neer. De dollarindex (DXY), die de waarde van de Amerikaanse munt afzet tegenover die van 6 andere valuta, klom vorige maand naar het hoogste niveau sinds december 2002!   Met een klim van 4,8% zette de dollarindex in april de beste maandprestatie neer sinds januari 2015. Dat komt omdat de markt verwacht dat de Amerikaanse Federal Reserve de rente sneller én hoger zal laten oplopen dan de centrale banken van andere ontwikkelde landen, wat investeringen in de munt interessanter maakt.

Daarnaast profiteert de dollar van zijn status als wereldreservevaluta waardoor de munt erg liquide is en als veilige haven fungeert bij turbulentie op de financiële markten. De euro verloor in april 4,6% tegenover de dollar en zakte voor het eerst in vijf jaar onder de grens van 1,05. Dit betekent dat het rendement van goud en zilver in de verschillende valuta sterk uiteenloopt.

Per saldo werd goud vorige maand in dollar 2% goedkoper. Daarmee was april na januari al de tweede verliesmaand in 2022. In dollar bedraagt het rendement van goud amper 2% maar in euro staat het gele metaal 10% hoger dan bij de start van 2022. In Japanse yen is dat zelfs 15%. De Japanse munt stond namelijk in 20 jaar niet meer zo laag tegenover de dollar. Bij zilver zien we eenzelfde beeld met sinds begin dit jaar een verlies van 3% in dollar en een plus van 5%.

De oplopende rente is een ander verhaal. In de Verenigde Staten is de 10-jaarse rente in minder dan 2 maanden geklommen van 1,75% naar 3%, naar het hoogste niveau in meer dan drie jaar. Ook in Europa is de langetermijnrente intussen overal positief. De reële rente is dus opgelopen, maar omdat ook de inflatie rond het hoogste niveau in 40 jaar blijft schommelen, is deze maatstaf nog steeds ruim negatief. Na de eerste renteverhoging sinds 2018 (25 basispunten of 0,25%) in maart trok de Federal Reserve op 4 mei zoals verwacht nogmaals de rente op met 50 basispunten. Er staan dit jaar nog vijf monetaire vergaderingen gepland waarbij de beleidsrente kan worden verhoogd.

Er is een brede consensus dat de Federal Reserve de komende twee monetaire vergaderingen de rente telkens met minstens 50 basispunten (0,5%) zal optrekken. Op basis van de CME FedWatch Tool verwacht niet minder dan 86,3% eind dit jaar een rentetarief tussen 2,75% en 3,25%.

De markt gaat er dus blijkbaar van uit dat de centrale banken de rente zullen verhogen zonder dat de economie er veel last van zal hebben. Het feit dat het Amerikaanse bruto binnenlands product in het eerste kwartaal met 1,4% is gekrompen, terwijl op een klim met 1% werd gerekend, toont aan dat deze verwachting weinig realistisch is.  Intussen krijgt ook de vastgoedmarkt het steeds lastiger door de oplopende rentes en dus een verminderde betaalbaarheid. Voorlopig houden de krappe arbeidsmarkt en de loonstijgingen als laatste bastion nog het consumentenvertrouwen overeind.

Bron: CME FedWatch Tool

WGC: forse stijging investeringsvraag in eerste kwartaal

De World Gold Council (WGC) publiceerde eind vorige maand het overzicht van de verschillende vraagcomponenten op de fysieke goudmarkt in het Gold Demand Trends Report.

Uit dit rapport bleek dat de totale vraag tussen januari en maart op jaarbasis met 34% is gestegen naar 1234 ton en dit was het hoogste cijfer sinds het vierde kwartaal van 2018. De vraag lag ook 19% boven het vijfjaars gemiddelde van 1039 ton. De WGC berekende de gemiddelde goudprijs tijdens het eerste kwartaal op 1877,2 dollar, 5% meer dan een jaar eerder.

Het grote verschil met vorig jaar zit vooral bij de ETF’s of de fysieke goudtrackers. In het eerste kwartaal werden 269 ton goud ETF’s gekocht voor een tegenwaarde van 17 miljard dollar. In dezelfde periode een jaar eerder was er een uitstroom van 170 ton, wat het netto verschil op 439 ton brengt. In de Verenigde Staten was de instroom met 171 ton het hoogst, gevolgd door Europa met 111 ton. In Azië was er een lichte daling (-15 ton)en de rest van de wereld (-2 ton) kende een bescheiden instroom (2 ton).

De totale ETF-positie bedraagt nu 3836 ton en die heeft een tegenwaarde van 240 miljard dollar. Het record van november 2020 (3922 ton) is nog maar 2% verwijderd. In dollartermen was de waarde van de ETF-positie met 253 miljard dollar het hoogst in augustus 2020. Toen bereikte de goudprijs een recordniveau van 2070 dollar per troy ounce.

De vraag naar gouden staven en munten bedroeg in het eerste kwartaal 282 ton. Dit is 11% boven het vijfjaars gemiddelde maar wel een vijfde lager dan vorig jaar. Het eerste kwartaal van 2021 was ook wel uitzonderlijk sterk. De daling valt met name toe te schrijven aan China. Door de lockdowns in verschillende steden daalde de vraag naar 49,3 ton tegenover  nog 86,5 ton vorig jaar (-43%). Ook Turkije en Japan kochten minder staven en munten. Turkije wordt geplaagd door een erg hoge inflatie en Japan heeft te lijden onder de goedkope yen waardoor de goudprijs in lokale munt een recordniveau bereikte.

De totale investeringsvraag (ETF’s en staven en munten gecombineerd) komt uit op 550,7 ton tegenover 181,8 ton een jaar eerder. De vraag naar gouden juwelen nam met 8% af naar 474 ton en ook bij deze daling speelde China een grote rol. Januari en februari waren goede maanden maar in maart viel het openbare leven in meerdere steden grotendeels stil en zakte de juwelenvraag ineen. De centrale banken kochten tussen januari en maart gezamenlijk 84 ton en er vloeide ook 82 ton naar technologische toepassingen.

Aan de aanbodzijde zag de WGC de mijnproductie met 3% stijgen naar 856 ton. De recyclage van goud maakte een grote sprong met 15% naar 310 ton, het hoogste cijfer in zes jaar.

Bron: WGC