Stagflatie-scenario gunstig voor goud

Goud en zilver hebben een deel van de verliezen sinds de vergadering van de Federal Reserve van vorige maand weer goedgemaakt. Technisch flirt het gele metaal weer met het 200-daags gemiddelde. Daardoor noteert goud in euro bijna break-even ten opzicht van de start van 2021. In dollar is er op het moment van schrijven nog een verlies van iets meer dan 3%. Zilver staat wel al in de plus met een rendement van +2,5% in euro en break-even in dollar.

De langetermijnrente blijft intussen dalen, waarmee de markt aangeeft dat er fundamenteel niets is veranderd. De wereldeconomie stevent af op een stagflatiescenario, wat gunstig zou moeten zijn voor goud. In de Verenigde Staten steeg de index van de consumentenprijzen (cpi) vorige maand met 5,4% op jaarbasis, de sterkste klim sinds augustus 2008. Naast onder meer voeding en energie werden ook transport en verschillende diensten duurder.

Het wordt hoe dan ook steeds lastiger voor centrale bankiers en beleidsmakers om vol te houden dat de inflatie een van voorbij gaande aard is. Dat zal ooit wel zo zijn, maar de komende tijd alvast nog niet. De index van de producentenprijzen (ppi) steeg zelfs met 7,3%, meer dan de verwachte 6,7%. Een hogere ppi vertaalt zich met vertraging in een hogere cpi nadat producenten hun hogere inputkosten aan de consumenten doorrekenen. Ook in Europa trekt de inflatie aan, zij het voorlopig minder uitgesproken. Tegelijk daalde de groei van de industriële productie in de eurozone.

Federal Reserve voorzitter Jerome Powell voelde zich in een geplande toespraak voor het Congres geroepen om de puntjes op de i te zetten. Hoewel de Fed vorige maand als gevolg van de aantrekkende inflatie renteverhogingen in het vooruitzicht stelde, bevestigde Powell dat er nog lang geen einde komt aan de soepele monetaire politiek. De centrale bankiers zullen dus blijven stimuleren tot de arbeidsmarkt weer op volle toeren draait. Dit is nog lang niet het geval.

De Europese Centrale Bank bewandelt, met enige vertraging, hetzelfde pad als de Federal Reserve. Eerder deze maand verhoogde de ECB de inflatieverwachtingen en –doelstellingen. Daarmee creëert de bank ruimte voor een aanhoudend soepele monetaire politiek. In de praktijk betekent dit een aanhoudend lage rente wegens de inkoop van overheidsobligaties en dus een lage opportuniteitskost voor goud. Gekoppeld aan de hogere inflatie blijft dus ook de reële rente negatief.

Britten proberen Basel III nog voor de start uit te hollen

We hadden het in eerdere nieuwsbrieven al over de (op korte termijn) beperkte impact van de invoering van de Basel III regelgeving op de prijsvorming in de goudmarkt. Daar is sinds kort nog een stevig argument bij gekomen. In het Verenigd Koninkrijk zouden de strengere regels rond onder meer kapitaalvereisten hoe dan ook pas op 1 januari 2022 van start gaan (tegenover 28 juni in de rest van Europa). Maar de smeekbede van de London Bullion Market Association (LBMA) om de regels af te zwakken werd nu al (deels) verhoord.

De LBMA verzamelt meer dan 60 banken die voor eigen rekening of voor rekening van derden actief zijn in de handel van fysiek én papieren goud. Die zouden onder Basel III allemaal hogere kapitaalbuffers moeten aanleggen.

Met name voor de 4 market makers zou de impact het grootst zijn. Het gaat om JP Morgan, UBS, HSBC en ICBC Standard Bank. Zij gebruiken niet toegewezen of unallocated goud (dus papiergoud) om hun onderlinge transacties en die van hun respectievelijke klanten te clearen. Het gaat om transacties ter waarde van gemiddeld 30 miljard dollar per handelsdag waar geen schuiven met fysiek goud aan te pas komt.

JP Morgan en HSBC zijn ook de 2 banken met de hoogste short positie op goud en zilver. Let wel, dit is geen ‘naakte’ short want er staan direct en indirect ook long posities (papier en fysiek) tegenover. Volgens de LBMA is een hogere kapitaalbuffer overbodig omdat de goudmarkt op zich al voldoende liquide is. De bankengroep stelde een scenario voorop waarbij de handel in goud en ook leningen en lease-overeenkomsten met goud als onderpand met de invoering van Basel III volledig zou stilvallen.

De bezwaren van de LBMA worden gevolgd door de Prudential Regulatory Authority (PRA). Dit is de instantie die in hoofde van de Bank of England (BoE) de financiële markten in het Verenigd Koninkrijk reguleert en superviseert. Die PRA besliste dat de 4 market makers voor hun clearing activiteiten een aparte vergunning zouden kunnen aanvragen bij de BoE. Die vergunning zou de extra kapitaalvereisten drastisch reduceren of zelfs helemaal doen wegvallen. De PRA zou daarmee lijnrecht ingaan tegen de regels van de Bank of International Settlements (BIS).

Het valt af te wachten hoe de BIS en vooral ook de bullion banks buiten het Verenigd Koninkrijk op de démarche va de PRA zullen reageren. Maar de toon is alvast gezet en het wordt de komende maanden bijzonder interessant om dit verhaal te blijven volgen!